Suudi Arabistan’dan hacca korona ayarı

Koronavirüs salgını bu yıl haccı derinden etkileyecek. Ekonomisi zor durumda olan Suudi Arabistan, haccı tümüyle iptal etmeyi düşünmüyor. Ara formül olarak kotanın indirilmesini düşünen kraliyet rejimi, böylece pahalı otellerde kalabilecek hacı adaylarına kapıyı açmış olacak

Normal koşullarda hacı adaylarının haccın ilk farzı olan Arafat vakfesine durmasına 61 gün kaldı. Bu yıl Kurban Bayramı, 31 Temmuz’da başlayacak. Dolayısıyla Arafat vakfesinin 30 Temmuz’da yapılması gerekiyor. Suudi Arabistan Hac Bakanlığı, vakfenin tam gününü vakfeden bir hafta önce ilan ediyor, dolayısıyla takvimde bir günlük oynama olabiliyor. Normal koşullarda hac uçuşları, vakfe gününden 40 gün önce başlıyor. Bu da bu yıl Haziran ayının 20’sine denk geliyor. Oysa Türkiye’den Suudi Arabistan’a yapılması planlanan ilk tarifeli uçuş 1 Ağustos’u işaret ediyor. Şu ana kadar 200 binden fazla hacı kotası olan ne Endonezya, ne Hindistan, ne de Pakistan bir takvim ortaya koyabilmiş değil.

Salgın, Suudi Arabistan’ı vuruyor

Suudi Arabistan, şu sıralar Brezilya, Şili, Ekvador, Rusya, Peru, ABD, Hindistan, Pakistan ve Bangladeş ile birlikte koronavirüs salgınının en etkili olduğu ülkelerden biri. 7 milyonu yabancı çalışan olmak üzere 34 milyon nüfuslu ülkede her gün 2 binden fazla vaka saptanıyor. 28 Mayıs itibariyle toplam vaka sayısı ise 80 bin 185’e ulaşmış durumda. Suudi Arabistan bu haliyle dünyada 17. sırada yer alıyor. Vakaların önemli bir bölümünün Mayıs ayında saptanması, insanların iç içe olduğu hac açısından kritik bir risk teşkil ediyor.

Üç farklı senaryo

Yeni Mesaj’ın hassasiyeti nedeniyle ismini açıklamadığı ancak güvenilir kaynaklardan aldığı bilgiye göre, bu yıl hacda üç farklı senaryo bulunuyor. Senaryolardan biri Suudi Arabistan’ın haccı tümüyle iptal etmesi… Ancak hac, Suudi Arabistan açısından petrol fiyatlarının gerilediği böylesi bir dönemde en önemli gelir kapılarından biri. Kraliyet yönetimi, bu nedenle zaman daralsa da ‘iptal tuşu’na basmak için acele etmiyor. Hac ibadetinde Mekke ve Medine’deki oteller çok ciddi gelir elde ediyor. Bu dönemde oda fiyatları normalin 10 katına kadar çıkabiliyor. Yaklaşık üç aydır umre turları da askıya alındığından ülkedeki konaklama sektörünün ciddi sıkıntı içinde olduğu belirtiliyor.

İkinci senaryo ise ‘hac kotalarını düşürerek kısıtlı hacca imkân tanımak’ şeklinde kendini gösteriyor. Bu bağlamda ülke kotalarının en az yüzde 50 oranında düşürülmesi planlanıyor. Örneğin Türkiye’nin bu yılki hac kotası 83 bin 400… Böyle bir karar alınırsa kota 41 bin 700’e inecek. Dolayısıyla hacca yurtdışından geleceklerin sayısı da toplamda 900 bin civarında olacak. Kotanın düşürülmesiyle birlikte fiziksel mesafe kuralları da hayata geçirileceğinden tek ya da iki kişilik odalarda konaklamak mümkün olacak. Bu da hac fiyatlarının yeniden belirlenmesi anlamına geliyor. Dolayısıyla 3-4 kişinin kaldığı, daha ucuz olan ‘oda tercihli konaklama’ tipinin bu yıl uygulanmayabileceği belirtiliyor. Bu takdirde ortada tek seçenek kalıyor: otel tipi konaklama… Otel tipi konaklamada ise fiyatlar 5 bin 520 dolardan başlıyor ve 25 bin dolara kadar çıkabiliyor.

Üçüncü senaryo ise belli bir yaşın üstündeki hacı adaylarının gelmesini engellemek… Bu da hacı adaylarının yaşlı gruptan olduğu Türkiye gibi ülkeleri etkileyecek.

Ülkeler acil karar bekliyor

Bu yıl şu ana kadar sadece Singapur, haccı askıya aldı. Singapur’da bu yıl kurada çıkanlara gelecek yıl öncelik verilecek. Malezya, Pakistan, Endonezya da kurada çıkıp bu yıl hacca gidemeyeceklere gelecek yıl öncelik tanıyacaklarını şimdiden ilan etti. Türkiye’nin de benzer bir yol izlemesi bekleniyor. Hacda en yüksek kotaya sahip olan Endonezya’nın da aralarında yer aldığı bazı ülkeler de Suudi Arabistan’a çağrıda bulunarak, hac konusunda kesin tavrın bir an önce açıklanmasını talep ediyor.

Suudi Arabistan’dan ilk normalleşme adımı

Suudi Arabistan’da vaka sayısının yüksek seyretmesine rağmen, Mescid-i Haram’ın da yer aldığı Mekke’deki camiler hariç ülkedeki camilerde vakit namazları kılınmaya başlanacak. Önümüzdeki haftalardan itibaren de Medine’deki Mescid-i Nebevi cuma namazlarına açılacak. Şimdilik yaşlıların namazlara gitmesi yasak…

(Yeni Mesaj)