Öğrenci andı krizi…

Cumhuriyetin yüzüncü yılına iki adım kalmışken; ‘okullarda andımız okutulsun mu, okutulmasın mı’ tartışmasının yaşanması gösteriyor ki kurtuluş savaşının neden yapıldığının idraki içinde değiliz.

Gelenekçi toplumlarda ant içmek, yemin veya söz; kanundan daha etkilidir. Geçerliliği yüz yıllar boyunca devam eder. Örneğin, Türk geleneğinde önceleri alp-asker yemini ve Han’a veya devlete bağlılık yemini vardır, kısacası ant yeni nesillere bir mirastır.

Günümüze gelirsek; ilkokul öğrencilerimizin her sabah okuduğu öğrenci andı, dönemin Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip tarafından yazılarak Cumhuriyetin 10. yılında 23 Nisan 1933 tarihinde ilk defa okutuldu ve 76 yıl boyunca devam ettirildi. 1972 ve 1997 yıllarında birkaç kelimesi değiştirildi.

8 Ekim 2013 tarihinde dönemin Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı tarafından çıkarılan yönetmelikle öğrenci andının okutulması kaldırılırken, 2018 yılında Danıştay’a açılan davada yönetmelik iptal edildi ve karar bakanlık tarafından temyiz edilirken geçtiğimiz gün Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu bu sefer verilen iptal kararını iptal etti, kısacası öğrenci andı okunmayacak.

Türk siyasetinde öğrenci andının kaldırılmasını ilk gündeme getiren merhum eski Başbakanlardan Necmettin Erbakan’dı.

Erbakan 27 Mart 1994 yerel seçimleri arifesinde Bingöl Cumhuriyet meydanındaki konuşmasında, “Bu ülkenin evlatları asırlar boyu mektebe besmele ile başlar. Siz geldiniz besmeleyi kaldırdınız, ne koydunuz yerine? Türküm, doğruyum, çalışkanım. Sen bunu söyleyince öbür taraftan da Müslüman evladı ‘Ya öyle mi, ben de Kürt’üm, daha doğruyum, daha çalışkanım’ deme hakkını kazandı ve böylece siz bu ülkenin insanlarını birbirlerine yabancılaştırdınız” demişti ve bu sözlerinden dolayı DGM’de mahkûm edilmişti.

1969 yılında Necmettin Erbakan’ın Bağımsızlar Hareketi ile başlayan ve Millî Nizam ismi ile partileşen muhafazakâr İslamcı kesimin öğrenci andını yazan dönemin Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in kişiliği ve yaptıkları hep gündemde olmuştur.

8 Eylül 2013 tarihinde dönemin başbakanı şimdi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaptığı konuşmasında, “İlk ve ortaokullarda ant uygulaması 1933 yılında başladı. Andımız olarak bilinen metnin yazarı son derece tartışmalı isim olan Reşit Galip’ti. Reşit Galip, Türkçe ezan zulmünün mimarlarındandır. Ayrıca Reşit Galip, insanları kafataslarına göre sınıflandıran sözüm ona bir bilim insanıydı. Ant uygulamasının cumhuriyetimizle uzaktan yakından ilgisi yoktur. CHP ve MHP, bu uygulamanın tarihini bilmedikleri için kestirmeden bir istismar kampanyası başlatıp milleti yanıltma yoluna gidiyorlar” demişti ve 8 Ekim 2013 tarihinde öğrenci andı yönetmeliği değiştirildi.

Geçtiğimiz hafta Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun sızdırılan kararıyla öğrenci andının okunmamasına yönelik kararından sonra siyasette gözler Türklük konusunda hassasiyeti ile bilinen MHP lideri Bahçeli’ye çevrildi.

MHP Genel Başkanı Dr. Devlet Bahçeli sızdırılan karara sert teki göstererek yazılı açıklamasında, “Yaklaşık iki yıldır bekletilen bu davanın, bir anda karara bağlanarak servis edilmesi maksatlıdır, marazidir, melun bir hevesin ve hedefin işaretidir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun Türk’üm demekten rahatsızlığı hüsran verici bir çarpıklıktır. Nitekim Danıştay skandal bir karara imza atmış, milli gerçeklerle çatışmıştır. Ülkemizi yeni bir karmaşanın içine çekmeye, anlaşmazlıkları körüklemeye, kutuplaşmayı tahrik etmeye hiç kimsenin hakkı yoktur. Milliyetçi Hareket Partisi, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun henüz açıklanmamış, fakat bir vasıtayla sızdırılmış kararına şiddetle karşıdır. Kaldı ki Öğrenci Andımızın okullarda okutulmasına engel çıkarmak, hukuken set çekmek haysiyetli ve demokratik bir tavır olamayacaktır. HDP’li bölücülerin fezlekelerinin TBMM’ye gönderilip milli dayanışma şuurunun çelikleştiği bugünlerde Öğrenci Andı kararı pimi çekilmiş bir bombadır. Danıştay bu yanlıştan dönmeli, Türk milletinin tarihi hasletleriyle, çiğnetilmeyecek emanetleriyle oynamaya teşebbüsten vazgeçmelidir” dedi.

Muhalefette ise partilerin sözcüleri Andımızın yeniden okutulacağını söylerken liderlerden her hangi bir açıklama gelmedi, bazı siyasi parti liderlerin sessiz kaldığı gözlendi. Yazıyı yayına verdiğimizde TBMM’de siyasi partilerin grup toplantıları başlayacak ve gözler başta Bahçeli ve muhalefet liderlerinde olacaktır.

İşin halk tarafında ise öğrenci andının okutulması genel kabul görüyor ama halkımızın önceliği şu an siyaset veya ant değil, çocukların geçim derdi.