MÜTEMMİM CÜZ

Sağlam manasına gelen metin ile aynı kökten gelen metanet; güçlü vakur, dayanıklı duruş demektir. Arapça kökenlidir. Metin olmaktır. Nehre karşı yüzerken acıya katlanarak emeline ulaşmak için gerekli yegane şeydir. Zihinsel dayanıklılığın ve karakterin özüdür. Yoğun duygu yoğunluğu altında sakin kalma becerisidir.

Muhkem kelimesi ile yakın anlamlı oluşu, metanet kelimesinin kullanımında bazı anlam karışıklıklarına sebebiyet vermektedir. Muhkem, daha çok nesneler için kullanılır. Beşeri bir faktörün dayanıklılığını muhkem ile anlatabiliriz fakat beşerin dayanıklılığını, sağlamlığını, gücünü bazen metanet ile bile izah edemeyiz.

Bu “m” ile başlayan Arapça kelimelerin böyle bir büyüsü var. Koskoca metanet kelimesine sadece dayanıklılık deyip geçemiyoruz. İçinde çok fazla anlamı birden taşıyor çünkü. Metanet sahibi olunmuyor bence. Metanet, gerekli durumlarda yaradan tarafından beşere bahşediliyor.

Metanetten bir adım sonrası tevekküldür efendim.

Tevekkül ise insanın ilk kutbunun vazifesini tamamlamasının ardından diğer kutbunun ellerini göğsüne bağlayıp susmasıdır. Tevekkül, ancak ve ancak ilk faaliyet yerine getirilirse anlamını bulur. İslam inancında, diğer semavi dinlerde ya da sonradan doğmuş tüm insani kökenli doğu dinlerinde tevekkül farklı tanımlanır. İlahiyatta yerini belirli hale getirmiş olgunluk kriteri bir ayrıntıdır. Münferiden inancın tamamı ya da temeli değildir. Emniyetle göbekten bağlıdır. Tevekkül, kendini bırakmak ya da kadere teslimiyet değildir. Yunus’un, “Kaldır benliğini aradan, ortaya çıksın yaradan.” ifadesinde kullandığı gibi rıza göstermektir.

Tevekkülün bir adım sonrası ise inşirahtır.

İnşirahta Arapça kökenli bir kelimedir.

İç daralması, sebebi muamma hüzünlere gark olunulması, görünmez bir elin boğazını sıktığı düşünülmesi, o boğazda çözülmesi mümkünsüz kör düğümler olunan durumlarda felaha, feraha kavuşulması durumudur. Bir nefes alışa bin anlam yüklemeye müsebib olan iç rahatlığıdır. Ruhun, yangın merdivenidir.

Metanet, mütemmim; tevekkül ve inşirah cüzdür. Mütemmim cüz.

Saygılarımla efendim…