VPN nedir? Ne işe yarar?

• Büşra Uğral / Techwarn Teknoloji Yazarı

VPN (Sanal Özel Ağ) nedir? VPN programları ile neler yapabilirsiniz? VPN kullanmak güvenli midir? VPN programları ne işe yarar? Akıllı TV’de VPN kullanımı size ne sağlar?

VPN NEDİR?

VPN (Sanal Özel Ağ), 1996 yılında Microsoft tarafından oluşturulan bir teknolojidir. İki bilgisayar arasında Noktadan Noktaya Tünelleme Protokolü (PPTP) ile oluşturulan sanal özel ağ, günümüzdeki VPN programlarının temelini atmıştır. PPTP’nin geliştirilmiş versiyonu olarak ortaya çıkan İkinci Katman Tünelleme Protokolü (L2TP), PPTP’ye göre daha güvenli bir bağlantı şansı sunarken, PPTP’nin kullanımı pek önerilmemektedir. OpenVPN en güvenilir tünelleme protokolü olarak kabul görmektedir. Peki, bu tünelleme protokolleri ile cihazlar arasında oluşturulabilen sanal özel ağ, ne gibi avantajlar sağlıyor?

Tünelleme protokolleri ile farklı konumlarda bulunan cihazlar arasında oluşturulabilen sanal özel ağ sayesinde cihazın IP adresi değişebiliyor ve sanal olarak internetten gizlenmiş oluyor. Tünelleme protokollerinin yanında kullanılan şifreleme algoritmaları ile internet bağlantısı şifreleniyor ve hem anonim, hem de şifreli bir bağlantıya sahip olunuyor.

VPN NE İŞE YARAR?

VPN programları ile öncelikle cihazınızın internette gizli olmasını sağlayabilirsiniz. Cihazınızın internet protokol (IP) adresi değiştiği için cihazınız iletişim kurarken kendi konumunu diğer cihazlar ile paylaşmaz. Ayrıca, internete dilediğiniz konumdan bağlanabildiğiniz için erişim engellerini rahatlıkla aşabilirsiniz.

Akıllı televizyonunuzda VPN programı kullanarak istediğiniz ülkenin içeriklerini izleyebilirsiniz. Akıllı TV’nizde Netflix izlerken, VPN sunucusundan ülke değiştirerek Netflix’in diğer ülkelerdeki içeriklerini keşfedebilirsiniz.

VPN programları ile seyahat ederken, gittiğiniz ülkede uygulanan erişim engellerini sanal konumunuzu değiştirerek aşabilirsiniz. Aynı zamanda, güvenilir olmayan ortak Wi-Fi ağlarına bağlanırken bağlantınızı gizleyebilir ve güvende tutabilirsiniz.

Tarayıcınızda VPN eklentisi kullanarak web siteleri ile gerçek konumunuzu paylaşmaktan kaçınabilir ve web siteleri ile olan veri paketi alışverişinizi şifreleyebilirsiniz. SSL sertifikasına sahip olmayan web siteleri ile gerçekleştirdiğiniz veri paketleri şifrelenmediği için bu iletişiminiz üzerinden siber saldırıya uğrayabilirsiniz. Kişisel veri ve bilgileriniz şifresiz bağlantı üzerinden çalınabilir. VPN kullanarak bağlantınızı ve iletişiminizi şifreleyebilirsiniz.

VPN programları ile çevrimiçi alışverişlerinizde farklı konumlardan internete bağlanarak daha ekonomik fiyatlara alışveriş yapma imkanına sahip olabilirsiniz. Özellikle uçak bileti alırken, konumunuzu sanal olarak VPN ile değiştirmeli ve bilet fiyatlarını farklı ülkelerden kontrol etmelisiniz.

Sınırsız bant genişliği sunan bir VPN ile çevrimiçi oyun oynarken kasılma veya video izlerken düşük çözünürlük deneyimlemezsiniz.

Her VPN programı size internette gizli olma imkanı vermez. Ücretsiz VPN programlarını erişime engelli web sitelere giriş yapmak için birkaç dakikalığına kullanmanızın büyük bir zararı olmayabilir fakat uzun vadede kişisel veri ve bilgilerinizin ücretsiz VPN programı tarafından kaydediliyor olabileceğini unutmayın. Bir siber güvenlik şirketi olan ExpressVPN, ücretsiz olan uygulamalarda kişisel veri ve bilgilerin takip edilebileceğinin altını çiziyor.

VPN NE İŞE YARAMAZ

VPN programları gönüllü olarak oluşturduğunuz sanal profilleri anonim yapmaz. VPN ile pasif dijital ayak izlerinizi gizleyebilirsiniz fakat sosyal medya hesaplarınızdan yaptığınız paylaşımlar gibi aktif dijital ayak izleri anonim hale gelmez.

VPN programları sizi kötücül yazılımlardan korumaz. E-posta adresiniz üzerinden bir oltalama e-postasıyla aldığınız dosya ekindeki Truva atından VPN programı ile korunmanız mümkün değildir. VPN programları birer antivirüs programı değildir.

VPN programları erişime engelli olan web sitelere ulaşmanızı sağlar fakat tamamen kapatılmış olan web sitelere erişmenizi sağlamaz. VPN programları ile IP adresi üzerinden engellenmiş olan web sitelere giriş yapabilirsiniz. Örneğin, Wikipedia gibi web sitelere VPN ile giriş yapabilirsiniz.