AİHM’den ‘Balyoz’ kararı

AİHM, Balyoz davasıyla ilgili yapılan başvuruyu esasa girmeden usulden reddetti.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’de ‘Balyoz davasıyla’ ilgili 2010 yılında yapılan başvuruyu esasa girmeden usulden incelemeyi reddetti. AİHM, emekli Orgeneral Çetin Doğan ve 2015 yılında hayatını kaybeden emekli Tuğamiral Cem Aziz Çakmak’ın yaptıkları ortak başvuruyu bugün karara bağladı.

AİHM, yargılamalar öncesi 1 yıl 10 ay cezaevinde kalan Çetin Doğan ve 18 ay cezaevinde kalan Çakmak’ın başvurusuyla ilgili olarak Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin tutukluluk ve gözaltı koşullarıyla ilgili 5. maddesinin 4 fıkrasının ihlal ettiği yolundaki şikayetin incelenmesinin “kabul edilemez” olduğunu açıkladı.

AİHM oy birliğiyle aldığı gerekçeli kararında başvuruyu esasa girmeden usulden incelemeyi reddettiğini açıkladı. AİHM, buna gerekçe olarak başvuru sahiplerinin, AİHM dışında başka bir uluslararası kuruluşa da şikayette bulunmasını ve bu kuruluşun başvuru ile ilgili karar açıkladığını ve yine buna ilişkin daha önce aldığı kararları emsal olarak gösterdi.

Başvuru sahiplerinin BM İnsan Hakları Komitesi Keyfi Gözaltı Çalışma Grubu’na da başvuru yaptığını ve Grubun, 2013 yılında görüşünü açıkladığını kaydeden AİHM, uluslararası sözleşmelere göre başka uluslararası bir kurumun baktığı şikayeti esasa girmeden usulen incelemeye alamayacağı belirtirken, bu konudaki içtihada da dikkati çekti.

Başvuru sahipleri, kamuoyunda Balyoz davası olarak bilinen, 2003 yılının mart ayında ortaya çıkan ve 1. Ordu Komutanlığında dönemin Türkiye Cumhuriyeti hükümetini devirmek amacıyla hazırlandığı iddia edilen askeri darbe planıyla ilgili tutukluluk süreçlerinde, insan hakları ihlali yapıldığı şikayetinde bulunmuştu. Başvuru sahipleri duruşma öncesi haksız ve hukuksuz gördükleri tutukluluğa itiraz edemedikleri suçlamasında bulunmuştu.

ANAYASA MAHKEMESİ’NİN KARARI

Anayasa Mahkemesi 18 Haziran 2014 tarihinde verdiği tarihi kararla Balyoz davasında hak ihlali olduğuna karar vermişti. AYM verdiği kararında tanıkların dava başlangıcından itibaren belirttikleri tanıkların dinlenmemesini, dijitallerin sahteliğine ilişkin çelişkilerin giderilmediğine hükmetmişti.

Sanıklar davanın başından itibaren dijitallerin sonradan üretilmiş ve sahte olduğunu savunuyordu. İstanbul Anadolu 4. Ağır Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi’nin verdiği karar üzerine yeniden yargılama kararı vermişti.

Kartal 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 3 Kasım 2014’te görülmeye başlayan dava sonucu verilen gerekçeli kararda, “Yargılamanın yenilenmesi aşamasında elde edilen deliller doğrultusunda gazeteci tarafından teslim edilen 11 ve 17 no’lu CD’lerin sahte olarak oluşturulduğu kesin olarak tespit edilmiş, mahkumiyet hükmüne esas alınan diğer tüm dijital delillerin de sahte olarak oluşturulduğu yönünde kuvvetli şüphe oluşmuştur” denilerek, Çetin Doğan, Dursun Çiçek, Engin Alan, Ergin Saygun, İbrahim Fırtına, Özden Örnek’in de aralarında bulunduğu 236 sanığın tamamı için mahkeme beraat kararı vermişti.

Ayrıca mahkumiyet kararı bozulan 63 kişinin ise yeniden yargılandığı “Balyoz Planı” davasında da tüm sanıkların beraatine karar verilmişti.

(Euronews)