Buğday raporu: Dünyada artıyor, Türkiye’de düşüyor

Bu yıl dünya buğday üretimi geçen yıla kıyasla 33 milyon ton artışla 766 milyon tona yükselecek. TÜİK tahminleri Türkiye’nin buğday üretiminin ise yüzde 2.5 azalarak, 19.5 milyon tona gerileyeceğini gösteriyor. Anavatanı Anadolu olan buğdayda üretim kaybına uğrayan Türkiye, 2002-2017 yılları arasında 13 milyar dolarlık buğday ithalatı gerçekleştirdi

Türkiye, buğday ve buğdaydan elde edilen gıda maddelerinin tüketimi konusunda dünya genelinde ilk sıralarda gelmesine rağmen buğday üretiminde istikrardan bahsedebilmek mümkün değil.

Ülkemizde 2000 yılında 92 milyon dekar alanda buğday ekimi yapılırken, 2018 yılına gelindiğinde buğday ekim alanları 20 milyon dekar azalarak 72 milyon dekara geriledi. Anavatanı Anadolu olan buğdayda Türkiye’de üretim gerilerken, dünya genelinde ise üretim artması dikkatlerden kaçmıyor.

Mayıs ayı sonunda buğday üretim 1. Tahminini açıklayan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) istatistiklerinde ülkemizde buğday üretiminin geçen yıla göre yüzde 2.5 azalarak 19.5 milyon olarak gerçekleşeceği ifade edilmişti. Aynı dönemde buğday üretimi, dünyada bir önceki sezondan 33 milyon ton artışla 766 milyon tona yükselecek. Uluslararası Hububat Konseyi (IGC), Dünya Buğday Durumu Mayıs 2019 raporunu açıkladı.

Prof. Dr. M. Hikmet Boyacıoğlu’nun açıkladığı buğdayda 2019/20 Sezonu Görünümü raporuna göre Konsey, 30 Mayıs 2019 tarihli son raporunda, 2018/19 sezonu sonunda 733 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya buğday üretiminin, Temmuz 2019/Haziran 2020 döneminde, 25 Nisan 2019 tarihli öngörüsünden 4 milyon ton ve 2018/19 sezonundan 33 milyon ton yüksek, 766 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesi öngörüsünde bulundu.

Dünya buğday ticareti de artışta

Uluslararası Hububat Konseyinin; 2018/19 sezonu sonunda 171 milyon ton gerçekleşeceğini öngördüğü dünya buğday ticareti de, 2019/20 döneminde 2018/19 sezonundan 3 milyon ton yüksek, 174 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor.

Bu durum buğdayda hem üretimin hem de ticaretin artıyor olduğunu gösteriyor. Ancak buğday ekim alanları gerileyen ve dolayısıyla da her geçen yıl daha az buğday üreten Türkiye’nin ithalatı ise artıyor.

Ziraat Mühendisleri Odası’nın (ZMO) 2018 Buğday Raporu’na göre 2002 yılında 1 milyon 97 bin ton buğday ithal eden Türkiye, 2007 yılında 2 milyon 147 bin ton, 2017 yılında ise 5 milyon ton buğday ithalatı gerçekleştirdi.

Resmi verilere göre Türkiye 2002-2017 yılları arasında gerçekleştirdiği, 47 milyon 550 bin ton buğday ithalatı için yaklaşık 13 milyar dolar ödeme yaptı.