Cumhur İttifakı’nın ‘milletvekili sayısı’ tuzağı

Seçim Yasası ile ilgili “14 Mayıs’ta uygulanamaz” tartışmaları sürerken, iktidar yeni yasa ile milletvekili hesabı yapmaya başladı. Muhalefet ise 6 Nisan’dan sonra yapılacak seçime kapılarını kapattı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim tarihini 14 Mayıs olarak açıklamasının ardından yeni seçim yasasındaki değişikliklerin ayrıntıları yeni polemikleri de beraberinde getirdi. İktidar, yeni seçim yasasının uygulanması halinde İYİ Parti’nin en az 6, CHP’nin 13 vekil kaybetmesinin hesabını yapıyor.

Muhalefet, milletvekili kaybetme ihtimali nedeniyle 6 Nisan’dan sonra yapılacak bir seçime kapılarını kapatırken, yeni Seçim Yasası üzerindeki “14 Mayıs’ta uygulanamaz” tartışmaları devam ediyor. Bazı hukukçular, seçim kararının martta alınması halinde yeni yasanın mayıs seçiminde uygulanamayacağını vurgularken, bazı hukukçular da yasanın 6 Nisan 2023 sonrası herhangi bir tarihte yapılacak olan seçimlerde uygulanabileceğini söylüyor.

MHP PARTİLERİN OY ORANINA GÖRE ÇALIŞMA HAZIRLADI

MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, bir önceki seçimlerde partilerin aldığı oylar üzerinden bir çalışma hazırladı. Bu çalışmaya göre, Millet İttifakı, 2018 seçimlerinde “artık oyların sağladığı avantajla” 28 milletvekili daha fazla çıkardı. Ancak yeni yasa “ittifak içi artık oylar” dönemini kapatıyor. Böylece ittifakların seçim bölgelerinde yüzde 7 seçim barajını geçmesi gerekiyor. Bölgede milletvekillerinin parlamentoya girişinde ise “D’hondt Sistemi” uygulanacak.

Çalışmaya göre, bir önceki genel seçimlerde yeni Seçim Yasası uygulanmış olsaydı, MHP 6, AKP ise 13 seçim çevresinde daha fazla milletvekili çıkaracaktı. CHP 14, İYİ Parti ise 6 seçim çevresinde parlamentoya milletvekili gönderemeyecekti. Ayrıca MHP 6, AKP 13, HDP de bir milletvekili daha fazla çıkaracaktı. İYİ Parti ise 6, CHP 13 milletvekili daha az çıkaracaktı.

YENİ SEÇİM YASASINA GÖRE YÜZDE 7 BARAJINI GEÇMEK GEREKİYOR

Çalışmada, eski Seçim Yasası’na göre Millet İttifakı “ittifak içi artık oyların” etkisiyle 28 milletvekili kazandı. Yeni Seçim Yasası’na göre her ittifakın toplam oyunun ‘yüzde 7 barajını’ geçmesi gerekiyor. Bir partinin tek başına seçime girmesi halinde ise o parti yüzde 7 seçim barajını aşmak zorunda. Ancak partiler ittifak halinde seçimlerde girdiğinde, aldığı oy yüzde 7’yi geçerse, ittifak içindeki partiler de yüzde 7 barajını geçmiş kabul ediliyor. Ancak bir partinin milletvekili çıkarması da bölgelerden alacağı oyun milletvekili sayısına ve D’Hondt Sistemi’ne bağlı.

Buna göre de bir il 4 milletvekili çıkarıyorsa, bu ilde bir partinin en az 1 milletvekili çıkarabilmesi için seçmenlerin 25 bininin o partiye oy vermesi gerekiyor.

(habererk.com)