Eğitim ve sorumluluk

Dünyayı aydınlatan İbn-i Haldun, Mukaddime adı eserinde ne güzel yol göstermiş.

Okuyan abat olmuş. Okusa da anlamayan toz içinde kalmış.

ABD’yi bilmeyen kendi iradesiyle siyaset yapamaz.

***

Ronald Regan, 1981 yılında yaptığı bir konuşmada, ABD ekonomi politikalarının ilham kaynağının İbn-i Haldun olduğunu işaret ederek şu sözlerine vurgu yapmıştır:

”Devletlerin kuruluşunda vergiler düşük, gelirler yüksek olur.

Yıkışlarında ise vergiler fazla, gelirler az olur.”

***

İbn-i Haldun devletlerin kuruluş, yükseliş ve yıkılışını ASABİYYE kavramı ile izah ederek devletlerin hayatını;

Birinci dönem, ‘Zafer ve kuruluş’

İkinci dönem, ‘Otorite ve yükseliş’

Üçüncü dönem ise ‘Duraklama’

Dördüncü dönem,

İSRAF

BOZULMA

YIKILMA…   

Son dönem ise,

SEFAHAT

ŞEHVET

ve hırsların egemen olduğu ve devletlerin yıkılmaya, çökmeye başladığı zaman dilimidir.

***

İbn-i Haldun’a göre toplumun çöküşünün belirtileri şöyle özetlenir.

Toplumda dayanışmanın yok olması,

Üretimin zayıflaması,

Fiyat ve vergilerin artması,

Adaletsizliğin ve kayırmacılığın artması,

Umutların kırılması,

Güvensizlik ve karamsarlığın artması,

Göçün hızlanması…

***

Not: Bir sohbet anında bana verilen bu yazıyı okurlarıma sunmayı görev bildim. Bana söz kalmadı.

Hatırladığım bu sözleri okurlarıma yazmayı görev bildim:

”Celladına aşık olmuşsa bir millet,

İster ezan, ister çan dinlet.

İtiraz etmiyorsa sürü gibi illet, müstehaktır ona zillet…”