Gluten aşırı duyarlılığı
Konuya girmeden önce glutenin bir protein olduğunu ve buğday, arpa, çavdar, yulaf katkılı her türlü üründe (ekmek, bulgur, irmik, makarna, şehriye, kek, kraker, bisküvi, gofret, kuskus, börek, çörek, unlu tatlılar) bulunduğunu belirtmek istiyorum.
Gluten duyarlılığı toplumun en az onda birinde, hatta bazı hekimlerin gözlemlerine göre yarısında varken, bu hastalıkla sıklıkla karıştırılan Çölyak hastalığı ise toplumun % 1 kadarında görülmekte.
Gluten aşırı duyarlılığı ve Çölyak hastalığı aynı anlama gelmez. Çölyak hastalığı çok daha ağır seyreden, sindirim sistemini hasara uğratan bir tür bağışıklık sistemi hastalığıdır.
Gluten aşırı duyarlılığı bazen buğday alerjisi kavramı ile de karıştırılır. Oysa buğday alerjisi, nefes darlığı ve bilinç bulanıklığına yol açabilen, hatta yaşamı tehdit edebilen çok ağır bir tablodur.
Gluten içeren gıda aldıktan sonra ortaya çıkabilen aşırı duyarlılık belirtilerine örnekler vermek istiyorum:
- Bazen ishal, bazen kabızlık.
- Çok az yeme ile bile ortaya çıkan şişkinlik.
- Belirgin bir neden olmaksızın ortaya çıkan karın ağrısı.
- Bariz bir nedene bağlanamayan ve sık tekrarlayan yorgunluk hissi.
- Gluten içeren bir gıda tüketildikten sonra görülen bulantı.
- Belirgin bir nedene bağlanamayan baş ağrısı.
- Kansızlık, eklem ağrıları, depresyon gibi birbirleriyle ilgisiz gibi görünen durumlar.
Bir kişide gluten aşırı duyarlılığını anlamak için öncelikle daha ciddi iki hastalık olan Çölyak hastalığı ve buğday alerjisinin olup olmadığını anlamak üzere tetkik yapmak gerekir.
Gluten aşırı duyarlılığı tanısı koymaya yarayan bir tetkik yoktur. Bu durumda izlenmesi gereken en doğru yöntem; gluten içeren gıda maddelerini azaltmak ya da diyetten tamamen çıkarmak, yakınmaların azalıp azalmadığını izlemektir.
Gluten aşırı duyarlılığı birçok hastalıkla benzer belirtilerle kendini gösterdiği için ayırıcı tanının dikkatle yapılması gerekir.
Sağlıklı ve mutlu kalmanız dileğiyle.