KEMİK ERİMESİ (Osteoporoz)
Kemik yapımının azalması, kaybının artması veya her ikisi birden; kemiklerin zayıflamasına hatta kırılmasına neden olabilir.
Biz Dahiliye uzmanları pek çok farklı sistemle ve hastalıkla meşgul olduğumuz için genellikle osteoporozla ilgilenmeyi başka uzmanlara bırakıyoruz. Oysa biraz sonra anlatacaklarımı okuduktan sonra göreceksiniz ki osteoporoza neden olan hastalıklar arasında Dahiliye uzmanlarının ilgilenmesi gereken birçok hastalık var.
Toplam kemik kütlesi genellikle 20’li yaşların ortalarında en yüksek düzeye ulaştıktan sonra yavaş yavaş azalmaya başlar. Kadınlarda, erkeklere oranla osteoporoz gelişme olasılığının daha yüksek olmasının bazı nedenleri vardır.
Kadınların kemik kütlesi erkeklere göre daha azdır, ortalama yaşam süreleri erkeklerden daha fazladır, daha az kalsiyum alırlar.
Kadınlarda menopozdan sonra östrojen seviyeleri düştüğü için kemik kaybı hızlanır.
Yumurtalıklarda östrojen üretildiği için her iki yumurtalık ameliyatla çıkarıldığında daha hızlı kemik kaybı meydana gelebilir.
Erkekler de yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde osteoporoz riski altındadırlar.
Ciddi belirtiler ortaya çıkıncaya kadar sessiz sedasız ilerler kemik kaybı.
Bir hayli zaman geçtikten sonra kemiklerde minik kırıklara bağlı sırt ve bel ağrıları görülür. Omurga kemiklerindeki kırılmalar boyun kısalmasına neden olabilir.
Osteoporoz riskini yükselten bazı nedenler değiştirilemez türden nedenlerdir. Kadınlarda, özellikle menopoz sonrası dönemde osteoporoz riski artar. Yaş arttıkça risk artar.
Aile bireylerinde osteoporoz olanlar için risk daha yüksektir. Vücut kitle indeksi düşük olanlar da osteoporoz yönünden daha büyük risk taşırlar.
Osteoporoza neden olabilen değiştirilebilir türden bazı risk faktörlerine örnekler vermek istiyorum:
- Besinlerle yeterli kalsiyum ve C vitamini alınmaması.
- Güneşten yeterince yararlanılmamasına veya başka nedenlere bağlı D vitamini eksikliği.
- Alkol ve sigara kullanılması.
- Hareketsiz bir yaşam.
- Anoreksiya nevroza gibi yeme bozuklukları.
- Tirotoksikoz (Zehirli guatr)
- Kanda cinsiyet hormonlarının azlığı.
- Uzun süreli kortizon ve mide koruyucu adı altında yerli yersiz PPI grubu bazı mide ilaçlarının kullanılması.
- Kronik böbrek yetmezliği.
- Uzun süren yağlı ishaller.
Kemik yoğunluğu ölçümü ile osteoporoz tanısı kolayca konduktan sonra değiştirilebilir nedenlerden biri varsa öncelikle bu nedenin giderilmesi gerekir.
Gerek olursa kemik yoğunluğunu artıran ilaçlara sıra gelebilir.
Sağlık ve mutluluk dileklerimle…