Meclis’te Libya tartışması

Libya’ya ilk etapta hava savunma sistemi ve askeri eğitim amacıyla asker gönderilmesi planlanıyor. Buna göre alçak ve orta irtifa Hisar ve Korkut hava savunma sistemleri ve personel bu kapsamda görevlendirilecek. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu, Libya’ya asker gönderilmesi hakkında önerilen tezkereyi görüşmek üzere 14.00’de Meclis Başkanı Mustafa Şentop başkanlığında toplandı.

Toplantı başlangıcında CHP ile AKP’liler arasında usul tartışması yaşandı. Gruplar adına ilk konuşmayı yapan İYİ Parti İzmir Milletvekili Aytun Çıray, Türkiye’nin hiçbir zaman ganimet ve yağma peşinde olmadığını belirterek, “Bu tezkereye ‘hayır’ diyeceğiz” dedi.

SAADET PARTİSİ KARAR DEĞİŞTİRDİ

Saadet Partisi Konya Milletvekili Abdulkadir Karaduman, partisinin “evet” kararına rağmen Libya tezkeresine “hayır” diyeceğini duyurdu.

AYTUN ÇIRAY ÇİLEDEN ÇIKTI!

Tartışmanın ardından tezkere metni okundu ve parti gruplarının konuşmalarına geçildi. İlk sözü İYİ Parti İzmir Milletvekili Aytun Çıray aldı.

Çıray’ın konuşmasında “Şu ayıba bakın, Libya’ya asker göndermeye hazırlanıyorsunuz hükümetten bir bakan bile yok. Cumhurbaşkanı gelip burada tezkereyi savunmalıydı”

Türkiye hiçbir zaman ganimet ve yağma peşinde olmadı. Türkiye’nin vicdanı AKP hoporlörlerinden çok daha fazladır. Libya’ya müdahale facia olacaktır. Türkiye bu tür müdahalelere NATO ve BM kararları nezdinde karar vermiştir. Sayın Cumhurbaşkanı “Biz davet edildiğimiz yere gideriz” dedi. Bu mantıkla… Hadi kalkın gidip Azerbeycan’ı kurtaralım. Bir de bize milliyetçilik dersi vereceksiniz. Gelin masum şehit kanlarında boğulmayın. Bu tezkereye ‘hayır’ diyeceğiz. Bugün sadece Allah’tan korkun. Bu verdiğimiz kararla evlatlarımızı Fizan’a şehit olmaya göndereceğiz. Daha dikkatli olmamız gerek” ifadelerini kullandı.

Çıray, konuşması sırasında iktidar sıralarındaki gürültüye tepki göstererek “Savaşa şehit olmaya asker göndereceğiz gürültüden durulmuyor. Madem ciddisiniz neden dinlemiyorsunuz. Beyefendi en ön sırada telefonla konuşuyor bir saattir. Sen ne anlarsın be! Benim dedem Balkanlarda şehit oldu!” diye konuştu.

NACİ BOSTAN TEPKİ GÖSTERDİ

Çıray’ın sözlerine AKP Grup Başkanı Naci Bostancı tepki gösterdi. “Sadece bu gün değil, her gün Allah’tan korkmak gerekir” diyen Bostancı, kürsüden milletvekillerine had bildirdiği gerekçesiyle Çıray’ı kınadıklarını söyledi.

Bostancı’nın, İYİ Parti’nin son bir kaç saat içinde tezkereye ret oyu verme kararı aldığına da dikkat çekmesi üzerine söz alan İYİ Parti Grup Başkanvekili, İzmir Milletvekili Müsavat Dervişoğlu, “İYİ Parti olarak biz Türkiye’nin geleceğine ilişkin kararlarda talimatlandırılmayı kabul etmiyoruz. O nedenle tezkere ile ilgili kararımız uzun sürdü bu, kararı kısa zamanda alanlar düşünsün” dedi.

MHP’Lİ AKÇAY: TEZKERE TÜRKİYE’NİN ÇIKARLARINA KATKI SAĞLAYACAK

Ardından MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay kürsüye geldi. Akçay konuşmasında, tezkenin Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki çıkarlarına katkı sağlayacağını öne sürdü. Akçay, “Libya’ya verilen destek hukuki bir yükümlülük hem de millî hafızaya sadakattir” dedi.

HDP’Lİ HATİMOĞULLARI: TEZKEREYE NET OLARAK ‘HAYIR’ DİYORUZ

Akçay’ın ardından HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları kürsüye geldi. Hatimoğulları, tezkereye net olarak ‘hayır’ diyeceklerini söyledi. Hatimoğulları, “Bu tezkereye net bir biçimde ‘hayır’ diyoruz. Bu iktidar bu ülkenin tarihine kara sayfalar eklemeye devam ediyor” dedi.

CHP’Lİ ÇEVİKÖZ: VATAN EVLATLARI LİBYA ÇÖLLERİNE GÖNDERİLEMEZ

Hatimoğulları’nın konuşmasının ardından CHP İstanbul Milletvekili Ahmet Ünal Çeviköz konuşmasını yapmak üzere kürsüye geldi.

Çeviköz, “Tezkerenin ucu açık bırakılmıştır. Siparişi Cumhurbaşkanı’ndadır. Meclis’i devre dışı bırakan bu tezkereyi onaylamamız asla mümkün değildir. Vatan evlatları sorumsuz bir şekilde Libya çöllerine gönderilemez. Ulusun hayatı tehlikeye girmedikçe savaş bir cinayettir. Türkiye kesinlikle taraf olmamalıdır” diye konuştu.

AKP’Lİ YILMAZ TEZKEREYİ SAVUNDU

Daha sonra Milli Savunma Komisyonu Başkanı ve AKP İzmir Milletvekili İsmet Yılmaz kürsüye geldi. Yılmaz, “Tezkerenin kabulü halinde ülkemiz milli çıkarlarımıza halel getirecek oldu bittileri önleyecektir. Libya birilerine uzak gelebilir. Libya bizim deniz komşumuzdur. Libya’da ne işimiz var sözü dar bir bakış açısını temsil eder. Dış politikada 360 derece bir perspektifle çalışmalarımızı yürütüyoruz. Tezkereye destek olcağız” dedi.

ASKERİ GÜCÜN SIRIN VE KAPSAMINI ERDOĞAN BELİRLEYECEK

Libya tezkeresi, son dönemde çıkarılan en geniş kapsamlı tezkerelerden biri olacak. Askeri gücün sınır, kapsam, miktar ve zamanını Cumhurbaşkanı belirleyecek.

Libya’ya asker gönderilmesine ilişkin tezkereyi, AKP, MHP ve Saadet Partisi desteklerken, CHP ve İYİ Parti ‘hayır’ oyu kullanacaklarını açıkladı.

CHP’li Özel’den olağanüstü toplanma tepkisine AKP’li Kubat ve Meclis Başkanı’ndan yanıt geldi

Meclis başkanı tarafından bugün yapılan çağrının Anayasa’ya aykırı olduğunu ifade etmesinin üzerine, AKP İstanbul Milletvekili Mehmet Doğan Kubat söz alarak, “Meclis toplantıda olmadığı günlerde çalışmalarına öteleme yapmaktadır. Ancak çalışmadığı günlerde doğacaklara bu toplantıda olmadığı dönemlerde Meclis’in önemli gördüğü hususu görüşmek üzere talepte bulunarak böyle bir olağanüstü toplantısını Anayasa ve iç tüzük sağlamıştır. Bu çağrı usul kurallarına uygun şekilde yapılmıştır. Olağanüstü çağrının karara bağlanmasının önünde hiçbir yasal sorun yoktur” ifadelerini kullandı.

Meclis Başkanı Mustafa Şentop da konuya ilişkin olarak, “Anayasa’nın 93. Maddesi tatilde ve ara vermede TBMM’nin toplantıya çağrılması yetkisini veriyor. Meclis tatilde değildi, sadece genel kurul toplanmama kararı almıştı. TBMM’yi değil genel kurulu ben toplantıya çağırdım. Aynı şeyi değil çünkü, bu 21 Aralık’ta alınan karardan sonra TBMM’de komisyonlarını sürdürmek için bir engel yoktu. Çünkü TBMM tatil veya ara vermeye girmemişti” açıklamasında bulundu.

Özgür Özel’in yanıtı ise şöyle oldu:

“Bizim anlatmaya çalıştığımız şu: Meclis bir karar vermiş. Oraya oturma yetkinizi nereden alıyorsunuz? Millet bize Meclis’e başkan seçme yetkisi verdi. Genel kurul sizi seçti. Genel kurul kararı askıya alınabilecek bir mecra değildir. Siz ara vermede Anayasa’nın verdiği bir hakkı kullanırken başka bir şey yapıyorsunuz. Toplumsal uzlaşı metni diyor ki ben size özel bir hak veriyorum diyor. Siz çalışmama kararı aldınız ama ben böyle düşünüyorum sözünü söyleme hakkınız yok. Savaş da olsa, Meclis toplantıya çalmaksızın bile Cumhurbaşkanına verilen yetkiler var. Ama burada yapılan iş kendi yetkili sınırlarınızı aşmaktır.

Gündem güvencesini ortadan kaldırıldığı hali meşrulaştırmanızı kabul edemeyiz. Siyasi partilerle teker teker görüşmeniz gerekirdi. Bu siyasi nezakete aykırıdır. Bugün bir uluslararası tezkere üzerinden gündem güvencesinin ortadan kaldıran birer halin tatbikini meşrulaştırırsanız yarın sizin değil belki de size karşı bir başkasının gündem güvencesini ortadan kaldırdığında ne yapacağınızı bilemezsiniz. O yüzden bu yanlışı tutanaklara geçiriyoruz. Anayasa’ya siyasi nezakete aykırıdır. Gündem güvencesinin ortadan kalktığı bir Meclis demokrasi parlamentosu değildir. Bir kişinin egemenliğinde olan o dediğinde toplanan ve korkarım günün birinde bahçesi de o sarayın içine açılan bir meclis kurma hayalinin ürünüdür. Buna izin vermeyiz. Bu girişimi tutanaklarla tarihe geçiriyoruz.”

Genel Kurul’da oylanacak Libya tezkeresi öncesi Meclis’te milletvekili bulunan partilerin tutumları da netleşti. 600 vekilli Meclis, ‘evet’çiler ve ‘hayır’cılar olmak üzere ikiyi bölündü.

EVET BLOĞU: AKP-MHP-BBP

Buna göre; 290 vekili bulunan iktidar partisi AKP ile 49 vekili bulunan MHP ve  Meclis’te tek vekille temsil edilen BBP’nin de tezkereye destek vereceği öğrenildi.

HAYIR BLOĞU: CHP-SAADET PARTİSİ-İYİ PARTİ-HDP-DP-TİP

TBMM’de 139 sandalyeye sahip CHP ile 39 milletvekiline sahip İYİ Parti, 62 milletvekiline sahip HDP, 2 milletvekiline sahip TİP ,2 vekile sahip Saadet Partisi ve bir milletvekiline sahip DP’in tezkere için hayır oyunu vereceği bildirildi.

TEZKERE İÇİN SALT ÇOĞUNLUK YETİYOR

Tezkerenin geçmesi için Genel Kurul’daki oylamaya katılanların salt çoğunluğu gerekiyor. Yani oylamaya katılacak kişilerin yarısından bir fazlası “evet” için yeterli olacak.

Tezkerenin Meclis’te kabul edilmesinin ardından, Milli Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı, Libya’ya gidecek unsurları belirleyecek.

Sözcü’den Veli Toprak’ın haberine göre, Libya tezkeresinin Meclis’ten kabul edilmesinin ardından, Milli Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı, Libya’ya gidecek unsurları belirleyecek. Libya’ya ilk etapta hava savunma sistemi ve askeri eğitim amacıyla Türk askeri gönderilmesi, alçak ve orta irtifa Hisar ve Korkut hava savunma sistemleri ve personelinin de bu kapsamda bulunması öngörülüyor.

Tezkerenin kabulü sonrası Türkiye uluslararası anlaşmalar hariç ilk kez kara sınırı olmayan bir ülkeye asker göndermiş olacak. Mehmetçiğin sıcak çatışmaya girmesinin beklenmediği ancak olumsuz bir duruma karşı muharip bir unsurun da Libya’ya gönderileceği belirtildi.

Tezkerenin kabulü için salt çoğunluk aranacak. Oylamaya 500 milletvekili katılırsa en az 251 kabul oyu gerekecek. 2003’te Irak’a kuzeyden cephe açma ve 62 bin ABD askerlerinin Türkiye’ye kabulünü öngören 1 Mart tezkeresine 533 vekil katılmış, 264 kabul 250 ret 19 çekimser oy çıkmıştı. Kabul için salt çoğunluk olan 267 bulunamayınca, tezkere reddedilmişti. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde halen AKP’nin 290 MHP’nin 49 üyesi var. Muhalefet ve bağımsızlar ise 250 sandalyede kaldığı için tezkerenin geçmesi bekleniyor.