Milliyetçi Hareket Partisi 55 yaşında…

Milliyetçi Hareket Partisi 55 yaşında…
10.02.2024
A+
A-

Alparslan Türkeş liderliğinde 1969’da Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi’nin isminin değiştirilmesiyle kurulan Türk siyasi hayatının önemli unsurlarından Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) 55 yaşına girdi.

Türkeş’in 1965’te Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Büyük Kurultay’ında Genel Başkanlığa seçilmesi sonrasında, partinin adı 1969’da Milliyetçi Hareket Partisi, amblemi de “üç hilal” olarak değiştirildi, böylece MHP Türk siyasi hayatındaki yerini aldı.

Tüzüğünde “Meşruiyeti milli irade olan, insan odaklı, seviyeli, ilkeli, dürüst bir siyaset anlayışı ile adaleti ve hakkaniyeti esas alan bir yönetim anlayışını tesis etmek; toplumsal barış ve huzuru hakim kılmak, yüce Türk Milletinin milli ve manevi değerleri ile tarihi ve kültürel zenginliklerine sahip çıkmak, devletin, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü, hak ve menfaatlerini korumak” gibi amaçlara yer verilen parti, 12 Ekim 1969 seçimlerinde yüzde 3 oy alarak kurucu lider Alparslan Türkeş’i Adana’dan milletvekili çıkardı.

MHP, 14 Ekim 1973 seçimlerinde yüzde 3,4 oy alarak 3 milletvekili çıkarırken, Alparslan Türkeş, Süleyman Demirel’in Başbakanlığında kurulan birinci “Milliyetçi Cephe” hükümetine 2 bakanlık alarak dahil oldu. Bu hükümette, Türkeş Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı, MHP Ankara Milletvekili Mustafa Kemal Erkovan ise Devlet Bakanı oldu.

MHP, 5 Haziran 1977 seçimlerinde oyunu artırarak yüzde 6,4 ile 16 milletvekili çıkardı ve yine Süleyman Demirel’in Başbakanlığında ikinci “Milliyetçi Cephe” hükümetinde 5 bakanlık aldı.

Türkeş, yine Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanlığı görevini yürüttü.

12 Eylül darbesi

MHP, 12 Eylül 1980 darbesinin ardından kapatıldı.

Partinin çizgisi, 1983’te yeni partilerin kurulmasına izin verilince Mehmet Pamak tarafından kurulan Muhafazakar Parti tarafından temsil edildi.

Bu parti, 1985’de adını Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) olarak değiştirdi. 1987 referandumundan sonra Türkeş’in siyasi yasağı kalkınca, MHP’nin kurucu lideri, MÇP Genel Başkanı oldu.

MÇP’nin 24 Ocak 1993’teki Genel Kurulu’nda, delegelerin oy birliğiyle partinin adı yeniden MHP oldu ve genel başkanlığa tekrar Alparslan Türkeş seçildi.

Alparslan Türkeş’in 4 Nisan 1997’de vefat etmesinin ardından 6 Temmuz 1997’de yapılan olağanüstü kurultayda Alparslan Türkeş’in oğlu Tuğrul Türkeş ile Devlet Bahçeli arasında yapılan seçim yarışını Devlet Bahçeli kazandı ve MHP Genel Başkanlığına seçildi.

Devlet Bahçeli dönemi

MHP, Bahçeli genel başkanlığında girdiği 1999 genel seçimlerinde yüzde 17,98 oy alarak DSP’nin ardından en çok oy alan ikinci parti oldu ve 129 milletvekili çıkardı.

Kurulan DSP-ANAP-MHP koalisyonunda, biri başbakan yardımcılığı olmak üzere 12 bakanlık alan MHP, koalisyonun ikinci büyük ortağı oldu.

Türkiye, 2002’de yeni bir seçime giderken, oy oranı yüzde 8,3’e düşen MHP, parlamentoya giremedi.

Parti, 2007 genel seçimlerinde yüzde 14,29 oy ile 71 milletvekilliği kazandı ve TBMM’de yeniden grup kurdu.

MHP, 2011 genel seçimlerinde yüzde 14,27 oy alarak 53 milletvekili, Haziran 2015 genel seçimlerinde yüzde 16,29 oy alarak 80 milletvekili ile Mecliste temsil edildi.

Muhalifler harekete geçti

MHP’nin, yüzde 11,94 oy alarak 40 milletvekili çıkardığı 1 Kasım 2015 genel seçimlerinin ardından partide muhalif sesler yükselmeye başladı.

Bahçeli, 15 Kasım 2015’te seçim sonuçlarını değerlendirmek üzere il başkanlarını Ankara’da topladı.

Toplantı sonrası yapılan açıklamada “birlik” mesajı verilmesine rağmen Sinan Oğan, Koray Aydın ve Meral Akşener, partide değişim istediklerini belirterek, genel başkanlığa aday olduklarını açıkladı.

MHP tüzüğü, olağanüstü kongrelerde genel başkan seçimine izin vermediği için tüzük tadilatı kongresi düzenleyerek, arkasından genel başkan seçmek isteyen muhalifler, birlikte hareket ederek kayıtlı bin 232 delegeden imza toplamaya başladı.

Bahçeli ise parti içinden yükselen “olağanüstü kurultay taleplerini” reddederek, kurultayın 2018’de yapılacağını açıkladı.

Daha sonra yaşanan bir dizi hukuki süreç çerçevesinde, “Çağrı Heyeti”nin olağanüstü kongrenin yapılacağını duyurduğu tarih olan 15 Mayıs’ta, partililer Büyük Anadolu Oteli’ne gitmek üzere toplandı ancak polisin aldığı önlemler nedeniyle otele ulaşamadı.

Bahçeli, muhaliflerin bu girişimini “tarla kongresi” olarak nitelerken, Akşener’in başını çektiği muhaliflerin bir kısmı daha sonra İYİ Parti’yi kurdu.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 11 Ekim 2016’daki grup toplantısında yaptığı “Başkanlık sistemi” çıkışıyla Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve 16 Nisan 2017’deki anayasa değişikliğine giden yolu açan isimlerden oldu.

Türkiye, bu referandumda Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçti.

MHP, 24 Haziran 2018’de erkene alınan Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimine AK Parti ile kurduğu “Cumhur İttifakı” ile girdi.

MHP bu seçimde yüzde 11,1 oy oranı ile 49 milletvekili çıkardı.

Geçen yıl yapılan genel seçimlerde de Cumhur İttifakı’nda yer alan MHP, yüzde 10,07’lik oy oranıyla parlamentoda 50 sandalye aldı.

(AA)

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.