Sıcaktan nasıl korunulur? Uzmanlardan tavsiye…
Avrupa’da başlayan sıcak hava dalgalarının çarşamba gününden itibaren Türkiye’ye geleceği açıklandı. Peki bu öldürücü sıcaklardan nasıl korunabiliriz? Çay içmek gerçekten serinletir mi?
İşte uzmanlardan altın değerinde tavsiyeler…
Sıcak havalara pek çok kişi çay içmenin, baharatlı yiyecekler tüketmenin iyi geldiğini söylese de bu öneriler ne kadar doğru?
Uzmanlar tek tek tüm tavsiyeleri ele aldı:
ÇAY İÇMEK, HARARETİ ALIR MI?
Serinlemeye yardımcı olması için soğuk bir içecek daha cazip gelse de çay ve kahve gibi sıcak içecekler daha etkili olabilir.
Çalışmanın yazarlarından biri olan Dr Ollie Jay yaptığı açıklamada, “Sıcak bir içecek içerseniz, vücudunuzda daha az miktarda ısı depolanmasını sağlarsınız. Sıcak bir içecek içtiğinizde daha fazla terlemeye başlarsınız. Ter buharlaşabiliyorsa, sizi soğutur” dedi.
Terlemek, genel olarak rahatsız edici olsa da vücudu serin tutmaya yardımcı olur. Ter, cildin yüzeyinden buharlaştıkça suyu sıvıdan buhara dönüştürerek fazla ısıyı uzaklaştırır. Ancak nemli koşullarda bu soğutma etkisi daha azdır, bu nedenle sıcak içecekler içmek her zaman serinletmeye yardımcı olmaz.
PERDELERİ VE PENCERELERİ KAPATIN
Avustralyalı Dr Ellie Mackin Roberts, ıcak havalardan daha az etkilenilmesi için insanlara evlerini olabildiğince gölgede tutmalarını söylüyor ve bunun için de perdeleri bütün gün kapalı tutmalarını öneriyor.
Ayrıca Dr Roberts, ayaklar ve başa odaklanılması gerektiğini belirterek, “Ayaklarınızı soğuk suya batırın, dayanabildiğiniz kadar soğuk. Ve bol su için” diyor.
Roberts, tüm pencereleri açmamanın içerideki serin havayı tutabileceğini belirterek, pencerelerin kapalı olmasının daha iyi olabileceğini söylüyor.
BAHARATLI YEMEKLER YİYİN
Sıcak günlerde serinlemenin vazgeçilmezi dondurma yemek olsa da bunun yerine baharatlı yiyecekler tüketilmesi uzmanlar tarafından daha çok tavsiye ediliyor.
Baharatlı yiyecekler yenildiğinde hissedilen yanma hissi, acı biberde bulunan bir kimyasal olan ‘kapsaisin’den kaynaklanır. Bunu genellikle vücudun geri kalanında benzer bir ısınma hissi izler ve bu da terlemeyi sağlar.
Scientific American’da yazan Yale Profesörü Barry Green bu konuda şu açıklamayı yapıyor: “Baharatlı yiyecekler, deride normalde ısıya tepki veren reseptörleri uyarır.”
Sıcak içeceklerde olduğu gibi bu terleme de sıcaklığı düzenlemeye yardımcı olan en önemli yöntemlerden biri.
ŞARJ CİHAZLARINI FİŞTE BIRAKMAYIN
Televizyon ve bilgisayar gibi büyük ve güçlü elektronik cihazların çok fazla ısı ürettiğini bilsek de daha küçük cihazların fişini çekmek pek akla gelmiyor. Lambalar, su ısıtıcıları, ütüler ve hatta şarj cihazları yoğun bir şekilde kullanıldıklarında çok fazla ısı üretebilir.
SICAK HAVALARDA KALİTELİ BİR UYKU MÜMKÜN MÜ?
Brighton Üniversitesi’nde ‘aşırı ortamlar’ uzmanı olan Julie Gooderick, uyumak için ideal oda sıcaklığının 18-21C civarında olduğunu söylüyor ve yatak odasının çok ısınmasını önlemek için vantilatör kullanmayı, geceleri pencereleri açmayı ve gün boyunca perdeleri kapalı tutmayı tavsiye ediyor. Ayrıca gün içinde şekerleme yapmaktan kaçınmanın ve vücudu mümkün olduğunca soğutmanın da etkili olacağını belirtiyor.
Soğutma pedleri, soğuk bir duş, hatta pijamaları dondurucuya koymanın bile etkili olabileceğini söylüyor.
EGZERSİZ YAPILMALI MI?
Günün en sıcak saatlerinde aşırı fiziksel aktivitelerden kaçınma konusunda uzmanlar hemfikir. Daha serin saatlerin, özellikle akşam saatlerinin bunun için daha uygun olduğuna dikkat çekilirken vücut için de yeterli miktarda su alınmasının önemli olduğunu vurguluyorlar.
Yüzmek, bu havalar için uygun bir aktivite olsa da soğuk su şokundan kaçınılması gerektiğini de belirtiyorlar. Çünkü ne kadar formda olursa olsun vücudun şoka girmesine neden olabilir.
SICAK HAVA NASIL ÖLÜMCÜL OLUR?
Isı dalgaları her yaz Birleşik Krallık’ta 2.000 kadar insanın ölümüne neden oluyor. Sıcak hava, dehidrasyona neden olabilir. Aynı zamanda kan basıncını düşürür ve kanın vücutta dolaşmasını zorlaştırır. Bu, kan pıhtılarının ve felçleri ortaya çıkarabilir.
Aşırı ısınma, kalp ve solunum sorunları olanlar için semptomları daha da kötüleştirebilir ve ölümcül olabilir.
Çalışmalar ayrıca, trafik kazaları gibi kazaların ve yaralanmaların, sıcak dönemlerde dünya çapında daha yüksek olduğunu da ortaya çıkardı. Uzmanlar bunun nedeninin, ısının düşünmeyi engelleyebileceği ve hataları daha olası hale getirebileceğine inanıyor.