Türk Kızılay: Günlük kan ihtiyacını karşılamada sıkıntıdayız

Türk Kızılay Genel Başkanı Kınık, bugüne kadar 13 bin 698 immün plazma bağışı yapıldığını belirterek “Yoğun kan ihtiyacının olduğu bir döneme giriyoruz. Bağışçıların düzenli kan bağışları devam etmeli” dedi.

Türk Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık, Çapa’daki Kızılay Kan Bağış Merkezi’nde immün plazma ve kan bağışlarındaki son verileri paylaşmak ve bu bağışların önemine dikkati çekmek için basın toplantısı düzenledi.

Yaklaşık 68 basit ve 170 seyyar birimde gönüllü vatandaşlardan kan bağışı aldıklarını kaydeden Kınık, kan bağışlarını Türkiye’deki 1500’ü aşkın hastaneye Sağlık Bakanlığının sistemi aracılığıyla ulaştırdıklarını, kan bağışı ve immün plazma operasyonunun 7/24, 365 gün esasına göre devam etttiğini belirtti.

Kızılayın koronavirüs salgınıyla mücadelede önemli bir vazifesi olduğuna dikkati çeken Kınık, şöyle konuştu:

“Hastalığı geçirmiş olan hastalarımızdan almış olduğumuz immün plazmaları hastalara naklediyoruz. Birinci dalganın 2. piki, bütün dünyada tanımlanan yoğunluk şu an ülkemizde de yaşanmakta. Mart ve nisan ayından farklı olarak hayatı durdurmadan pandemi ile beraber, tedbirleri alarak maskeye, temizliğe ve mesafeye dikkat ederek yaşamaya gayret ediyoruz. Hasta sayısı, ağır hasta sayısı, yoğun bakıma ihtiyaç duyan hasta sayısı artmakta. Bununla paralel olarak immün plazma ihtiyacı artmakta. Haziran, temmuz, ağustos aylarında yoğun bir kampanya ile stoklarımızı yüksek bir seviye çıkardık. Yaklaşık 5 bin ünite immün plazma stoku seviyesi ile eylül ayına girmiştik.”

İmmün plazmanın Kovid-19 hastalığı geçirmiş, vücudunda mikro organizma kalmamış, kanında antikor bulunan belirli yaş gruplarındaki, hastalığı bulunmayan insanlardan ve doğum yapmamış kadınlardan alındığını aktaran Kınık, Kovid-19 rahatsızlığını geçirmiş olan ve immün plazma bağışlama özelliğinde bulunan hastaların listelerinin Sağlık Bakanlığınca Kızılay ile paylaşıldığını ifade etti.

Kızılayın doğrudan bu kişilerle temas kurarak immün plazma bağışı teklifinde bulunduğunu anlatan Kınık, “Bu teklifin kabul oranları yüzde 90’larda. Dünyanın en yüksek immün plazma bağış oranı ülkemizde yürütülüyor. Dünyada en yaygın kullanım ve en başarılı kullanım ülkemizde gerçekleştiriliyor.” dedi.

Kınık, şu anda artan talep nedeniyle bu stoklarının eridiğine vurgu yaparak, bağışçılardan immün plazma bağışına destek istedi.

“Yoğun kan ihtiyacının olduğu bir döneme giriyoruz”

Kan bağışı verilerini de paylaşan Kınık, şu bilgileri verdi:

“1 Ocak 2020’den bugüne kadar Kızılay olarak 1 milyon 703 bin 354 ünite kan bağışı aldık. Bu bir önceki yılın rakamının altında. Bir önceki yılın aynı döneminde 1 milyon 955 bin ünite kan almıştık. Burada Kovid’in oluşturduğu sağlık sistemindeki yeni durumun etkisi var. Vatandaşlarımızında birtakım tedirginlikleri var. Ancak şu anda ihtiyacı karşılayacak durumdayız. Yoğun kan ihtiyacının olduğu bir döneme giriyoruz. Stoklarımız, asgari stokların üstünde olsa da günlük ihtiyacı karşılama noktasında sıkıntıdayız. Bağışçıların düzenli kan bağışları devam etmeli. 2020 yılında Kızılaya 1 milyon 431 bin 233 kişi kan bağışında bulundu. Bunların 412 bin 93’ü hayatında ilk defa kan bağışında bulundu. Bağışçılarımızın yüzde 13,49’u kadın. Bu oranın artmasını istiyoruz. Kan bağışçılarımızın yüzde 48’i 26-44 yaş aralığında yer alıyor. En çok kan bağışı yapan 20 yaşındaki gruplar. Kan bağışının sürekli yapılması lazım.”

Kınık, kanın sürekli bir ihtiyaç olduğunu hatırlatarak, bağışların düzenli bir şekilde yapılması ricasında bulundu.

Kızılayın Sağlık Bakanlığı ile yürüttüğü kemik iliği naklinde kullanılan kök hücre programı hakkında da bilgi veren Kınık, şöyle devam etti:

“Bu program çerçevesinde 2020 yılında 59 bin 649 kök hücre bağışı aldık. Geçen yıl da 210 bin civarında bağış almıştık. Bu yıl hedefimiz 200 bin kök hücre bağışı almaktı. Bağışın artarak devam etmesini umuyoruz. Türkök projesi veri tabanımıza kayıtlı veri bağışçısı 726 bin 328 kişidir. Bu arkadaşlarımız kök hücrelerini bağışlamışlardır. Sağlık Bakanlığımızın doku tiplemesi yaparak eşleştirme noktasında çalışmalarında 8 bin 309 hastayla eşleşme sağlanmıştır. 2 bin 254 kök hücre nakli başarıyla Sağlık Bakanlığımız ve üniversite hastanelerimiz tarafından gerçekleştirilmiştir.”

“İmmün plazma, ölüm oranlarını ve yoğun bakımda kalış süresini azaltıyor”

Kızılay Genel Başkanı Kınık, ilk immün plazma naklinin nisan ayından yapıldığını anımsatarak, şunları kaydetti:

“Bugüne kadar 13 bin 698 immün plazma bağışı yapıldı. Bunların 11 bin 306’sı Kızılay İmmün Plazma Bağış Noktalarında, 2 bin 392’si de diğer hastanelerde gerçekleştirildi. Bu bağışlardan 30 bin 964 immün plazma bileşeni oluşturuldu ve hastalara nakledildi. Bu anlamda Sağlık Bakanlığımızın koordinasyonunda yapılan bilimsel araştırmalarda da immün plazmanın hastalığın ölüm oranlarını ve yoğun bakımda kalış süresini azalttığı, iyileşme sürecini hızlandırdığı kanıtlandı. Bu uluslararası bir yayın olarak bin vakalık bir seri şeklinde dünyayla paylaşıldı. İlerleyen süreçte Sağlık Bakanlığımızla yeni kazanımlar ve klinik araştırmalarla dinamik olarak immün plazma uygulamasıyla ilgili yeni modeliteleri geliştireceğiz.”

İmmün plazma bağışı almadan önce kanda antikor olup olmadığını tespit ettiklerini, antikor bulunan kanları aldıklarını aktaran Kınık, eşlik eden hastalıkları bulunan, ağırlaşma ihtimalleri yüksek olan vakalara yoğun bakıma gitme sürecindeyken immün plazma uyguladıklarını ve olumlu dönüşler aldıklarını belirtti.

Kınık, vakaların artacağı öngörülen kış aylarında immün plazma ihtiyacının da artacağına dikkati çekerek, “Bu anlamda hastalığı geçirmiş olan ve kendilerine ulaşmış olduğumuz bağışçılarımız lütfen immün plazma bağışına imtina etsinler. Bu anlamda onların bağışlayacağı plazmalarla 8 hasta hayata dönebilir. Kendi sağlıklarını tehdit eden herhangi bir risk bulunmamaktadır. Çünkü onlar artık hastalığı yenmiştir. Vücutlarında mikrobu tanıyan hafıza hücreleri bulunmaktadır.” çağrısında bulundu.

Yaklaşık 89 bin iyileşmiş hastayla temas kurduklarını ve bağış için uygunluğunu teyit ettiklerini anlatan Kınık, yaklaşık 17 bin 471 hastanın uygunluk için son test sonuçlarının çıkmasını beklediğini ve immün plazma bağışlayacaklarını, uygunlukları onaylanmış, randevu verilen immün plazma bağışçısı sayısının da 2 bin 348 olduğunu kaydetti.

“22 ilimizdeki 24 noktada plazma bağışı alabiliyoruz”

Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık, Sağlık Bakanlığıyla eş güdüm halinde immün plazma alınan illeri ve aferez cihazı sayılarını da artırdıklarına işaret ederek, “Şu an itibarıyla 22 ilimizdeki 24 noktada plazma bağışı alabiliyoruz. Yaklaşık 50 aferez cihazımız da bu anlamda yüksek bir dönüş hızıyla çalışıyor. Vatandaşlarımızın da randevu alarak zaman kaybetmeden kan bağışı ve immün plazma bağışı yapmaları noktasında imkanları artırıyoruz.” ifadelerini kullandı.

Kovid-19’da mücadelenin topyekün milletçe verilen bir seferberlik olduğunu belirten Kınık, ne kadar az hasta olursa sağlık personelini ve sağlık sistemindeki yükün de o kadar azalacağını dile getirdi.

Kış sezonuyla birlikte pandemi riskleriyle yaşanılan ikinci döneme girildiğine dikkati çeken Kınık, “Bu noktada Kızılaya düşen Saplık Bakanlığımızın ve sağlık teşkilatımızın immün plazma ihtiyacını günlük olarak karşılamak. Şu an büyük oranda günlük olarak karşılayabilir durumdayız. Önümüzdeki günlerde bağış artarsa ancak bunu ifade edebileceğiz. Bağışlarımızı artıramazsak sıkıntıya gireceğiz.” diye konuştu.

Sosyal medya üzerinden immün plazma bağışı arayan ya da plazmasını bağışlayacağını söyleyen, bunlar için maddi menfaat bekleyen ya da maddi menfaat teklif eden durumlarla karşı karşıya kaldıklarını, bunların tamamen yasa dışı olduğunu belirten Kınık, immün plazma bağışlarının Kızılay üzerinden yapıldığını yineledi.

(AA)